Category: Humanities
-
Using Philosophy as a Weapon Against Itself. Johann Georg Hamann and the Birth of ‘Metacritique’
By Roland Bertens With the publication in 1781 of his Critique of Pure Reason, Immanuel Kant tried to prove that philosophical reason could be a stand-alone source of knowledge. Among the many followers and detractors immediately reacting to the first step Kant made on the road to ‘German Idealism’, one relatively unknown thinker should be…
-
Grote dikke boeken
Door Floris Solleveld “Goedemiddag, ik had zeven boeken aangevraagd, ik weet niet of ze er al zijn?” “Jaaaa”, zei de bibliothecaris grinnikend, “die zijn er al”, en keek naar de kar waarop de Description de l’Egypte lag opgestapeld, zeven dozen van 100×70 cm, een stapel van zeker een halve meter hoog. En dit waren dan…
-
Positivisme en pianomuziek. De wankele vriendschap van Friedrich Nietzsche en Gabriel Monod
Door Camille Creyghton Gabriel Monod is enkel nog onder historici een enigszins bekende naam. Bij wie van hem gehoord heeft, roept hij waarschijnlijk associaties op met woorden als ‘positivisme’, ‘Revue historique’, en misschien met ‘seminarieonderwijs’. Daarmee houdt het wel op. Voor Friedrich Nietzsche is dat heel anders. Historici lezen van hem vooral zijn tweede oneigentijdse…
-
Een boomdiagram uit 1817
Door Floris Solleveld Soms is facebook nuttig bij je onderzoek, en niet alleen als afleiding. In december postte ik een schema uit Johannes Kinkers Inleiding tot eener wijsgerige algemeene theorie der taalen (1817), met als toelichting: “Universal Grammar or something like it as it was in 1817”. Een bevriende linguïst reageerde: “Stuk leesbaarder dan die…
-
Het Gulden Cabinet. Luxe, kunst en kennis in vroegmodern Antwerpen
Door Marlise Rijks Een zomerse dag in Antwerpen betekent volle bierterrassen, de schittering van de zon op de Schelde, en de onvermijdelijke massa’s winkelende mensen die zich uitleven in de ‘solden’ (opruiming). Wie deze zomer de Scheldestad bezoekt en wil weten waar zeventiende-eeuwse Antwerpenaren hun geld aan uitgaven, moet eens een kijkje nemen in museum…
-
Aristoteles als kladpapier
Door Susan Derksen Er zijn lezers die zich er stevig aan ergeren: je leent een boek bij de bibliotheek, slaat het open en moet dan constateren dat een vorige lener er een meer interactieve relatie met het materiaal op na hield dan jij had willen beleven. Uitroeptekens, pijlen, trefwoorden, onbedoeld vervelend pedante correcties: typisch ergernissen…
-
The Uses of Snobbery. How leaving out explanations kicked historical linguistics upward
By Floris Solleveld How many people could read Arabic script in Germany around 1800? The question struck me in 2006 as I was making my first steps in intellectual history with a paper on Friedrich Schlegel’s Über die Sprache und Weisheit der Indier (1808). Schlegel’s book – now considered a groundbreaking work in comparative linguistics…
-
Zeg het met muzen. Het verdwijnen van de allegorische voorplaat.
Door Floris Solleveld In de achttiende eeuw was het niet ongebruikelijk geleerde werken vooraf te laten gaan door een allegorische voorplaat. Deze frontispieces bevatten, naarmate het genre zich ontwikkelde en de prenttechniek verbeterde, steeds complexere composities vol bijbelse, mythologische en soms ook hermetische verwijzingen, die als een zoekplaatje de inhoud samenvatten. Maar vanaf medio achttiende…